Thủ tướng: TQ hành động cực kỳ nguy hiểm

Việt Nam đã hết sức kiềm chế nhưng Trung Quốc gia tăng các hành động vi phạm ngày càng nguy hiểm - Thủ tướng tuyên bố tại hội nghị Cấp cao ASEAN ở Myanmar.

Trưa nay, tại phiên họp toàn thể của của các nhà lãnh đạo ASEAN, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có bài phát biểu, trong đó nêu vụ việc giàn khoan Hải Dương-981 của TQ đang trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông.

Thủ tướng cho hay, từ ngày 1/5, TQ đã ngang nhiên đưa giàn khoan nước sâu cùng hơn 80 tàu vũ trang, tàu quân sự và máy bay hộ tống đi vào vùng biển Việt Nam và đã hạ đặt giàn khoan này tại vị trí nằm sâu trên 80 hải lý trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam theo Công ước LHQ về Luật Biển 1982.

“Các tàu vũ trang hộ tống bảo vệ giàn khoan của Trung Quốc đã rất hung hăng bắn vòi nước có cường độ mạnh đâm húc thẳng vào các tàu công vụ, tàu dân sự của Việt Nam, gây hư hại nhiều tàu và làm nhiều người bị thương” - Thủ tướng tố cáo hành động nghiêm trọng của TQ.

Khẩn thiết kêu gọi các nước ủng hộ VN

Thủ tướng nhấn mạnh, đây là lần đầu tiên TQ ngang nhiên đưa giàn khoan vào hạ đặt tại địa điểm nằm sâu trong Thềm lục địa và vùng Đặc quyền Kinh tế của một nước trong ASEAN, là sự vi phạm đặc biệt nghiêm trọng Luật pháp Quốc tế, Công ước LHQ về Luật Biển 1982 và cũng là sự vi phạm đặc biệt nghiêm trọng Tuyên bố về Ứng xử của các Bên trên Biển Đông (DOC) mà TQ là một bên tham gia ký kết.

“Hành động cực kỳ nguy hiểm này đã và đang đe dọa trực tiếp đến hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông” - Thủ tướng nhấn mạnh.

Đề cập thái độ của VN, Thủ tướng nêu rõ: VN đã hết sức kiềm chế, bày tỏ mọi thiện chí, sử dụng mọi kênh đối thoại, giao thiệp với các cấp khác nhau của TQ để phản đối và yêu cầu TQ rút ngay giàn khoan và các tàu vũ trang, tàu quân sự ra khỏi vùng biển của VN.

“Tuy nhiên, đến nay TQ không những không đáp ứng yêu cầu chính đáng của VN mà còn tiếp tục gia tăng các hành động vi phạm ngày càng nguy hiểm và nghiêm trọng hơn” - Thủ tướng nêu.

Người đứng đầu Chính phủ cũng nêu rõ, VN đặc biệt coi trọng và luôn làm hết sức mình để gìn giữ và tăng cường quan hệ hữu nghị tốt đẹp với TQ. VN luôn chân thành mong muốn cùng với Trung Quốc giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp  hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định của khu vực và thế giới.

“Song, VN kiên quyết phản đối các hành động vi phạm và bằng mọi biện pháp cần thiết, phù hợp với luật pháp quốc tế để bảo vệ chủ quyền và lợi ích chính đáng của mình. VN trân trọng cám ơn và khẩn thiết kêu gọi các nước ASEAN, các nước trên thế giới, các cá nhân và tổ chức quốc tế tiếp tục lên tiếng phản đối hành động vi phạm nghiêm trọng nêu trên và ủng hộ yêu cầu hợp pháp, chính đáng của VN” - Thủ tướng phát biểu.

Đề nghị đưa vụ việc vào Tuyên bố cấp cao

Khẳng định vai trò của ASEAN, Thủ tướng đề nghị các nước trong khu vực khẳng định lại mạnh mẽ các nguyên tắc đã được nêu tại Tuyên bố 6 điểm về Biển Đông, đồng thời yêu cầu TQ tuân thủ luật pháp quốc tế, Công ước LHQ về Luật Biển 1982, phải đặc biệt tôn trọng thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của các quốc gia ven biển và thực hiện đầy đủ, nghiêm túc Tuyên bố Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và cùng ASEAN thương lượng thực chất về Bộ Quy tắc ứng xử COC.

“Theo đó, VN đề nghị đưa các nội dung nêu trên về vấn đề Biển Đông vào Tuyên bố của Chủ tịch hội nghị Cấp cao ASEAN lần này”. 

Thủ tướng đồng thời đánh giá cao việc các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN, ngày 10/5, đã nhất trí thông qua một Tuyên bố riêng về tình hình nghiêm trọng hiện nay ở Biển Đông, thể hiện rõ sự đoàn kết, vai trò trung tâm, tinh thần chủ động và trách nhiệm cao của ASEAN đối với hòa bình, ổn định và an ninh của khu vực.

Trong bài phát biểu, Thủ tướng cũng nêu những thông điệp về tương lai Cộng đồng ASEAN. Theo đó, Thủ tướng nhấn mạnh, sau khi trở thành Cộng đồng, ASEAN cần hướng tới những mục tiêu liên kết cao hơn trên cả ba trụ cột; phát huy mạnh mẽ vai trò chủ đạo trong cấu trúc khu vực, chủ động thúc đẩy và mở rộng liên kết ở khu vực Đông Á.  Tầm nhìn sau 2015 phải giúp đưa Cộng đồng ASEAN vì phúc lợi người dân, khơi gợi ý thức cộng đồng và khuyến khích sự tham gia tự nguyện, tích cực của người dân vào tiến trình này. Về quan hệ đối ngoại, Thủ tướng cho rằng, ASEAN cần gia tăng vai trò và hợp tác với các đối tác tại các diễn đàn khu vực; phát huy vai trò chủ đạo trong diễn đàn Đông Á; xây dựng một khuôn khổ các quy tắc ứng xử và hợp tác tương tự như Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác (TAC) mở rộng ra toàn Đông Á.

(VnN)